(M4)memiliki kemahiran dalam ILMU ARUDH WAL QAWAFI
Mungkin ada yang bertanya:Saya pun pernah belajar jugak ilmu Arudh ni ,tapi nak hafaz syi’ir macam payah je...kenapa ek?
Untuk menjawab soalan si fulan tadi,saya merasa terpanggil untuk mengimbas kembali memori dan pengalaman kami ketika di tahun pertama Fakulti Bahasa Arab 2003/04.Pada waktu itu,subjek ini diajar oleh Al-Ustaz Ad-Duktur Mansur hafizohullahu ta’ala,pensyarah Jabatan Bahasa(dalam bahasa Arabnya=qism al-lughawiyyat)Universiti Al-Azhar Lil-banin,Qahirah.Apa yang menarik perhatian kami ketika itu ialah beliau menghafaz kesemua contoh bait terpilih untuk setiap bahar syi’ir yang sedia termaktub di dalam kitab.
MUNGKIN si fulan itu berkata:alaaa….orang arab memang la kuat hafalan….Al-Quran 30 juz di dada….nak pelik apa….
Kita jawab dia balik:Ya,betul kata awak tu….tapi awak tau tak bahawa setiap contoh bait untuk setiap jenis bahar telah sepertimana yang tertulis dalam kitab 100% habis disebutnya satu demi satu mengikut turutan tanpa melihat kepada kitab kuliah sedikit pun ( ha..apa macam ...awak boleh ke buat macam tu?)….MA SYA ALLAH…hebat tau………dan saya dapati beliau -di saat menyebut bait-bait pilihan- ,beliau akan menyebutnya mengikut rentak bahar yang tertentu ..kalau bahar towil..maka bacaan beliau akan berpandukan suku kata (taf’ilah) bahar towil,kalau bahar basit tam,maka bacaannya mengikut basit tam..dan begitulah seterusnya….
Bermula daripada saat itu,saya membuat kesimpulan bahawa:
a)untuk menghafaz qasidah dalam masa yang singkat,kita mesti membacanyanya mengikut kaedah taf’ilah bahar yang tertentu kemudian barulah kita hafaz.Kaedah ini sangat berbeza dengan cara menghafaz esei biasa kerana esei(prosa:pidato,wasiat,perumpamaan, cerpen,maqamat dan sebagainya) adalah bersifat bebas tanpa diikat oleh undang-undang wazan dan bahar syi’ir yang disebut sebagai ilmu Arudh wal Qawafi.(kaedah hafazan syi’ir ini mujarrab tau..tak percaya cubalah rasai perbezaanya.Nak cerita sikit pengalaman saya...Alhamdulillah ,dulu saya pernah berjaya menghafal 50 bait syi'ir yang telah dimuqarrarkan dalam imtihan HANYA DALAM TEMPOH TAK LEBIH DARI SATU HARI.....ANDA BAGAIMANA?)
b)jika sudah menentukan bahar bagi satu-satu qasidah yang hendak dihafaz,maka adalah lebih baik kita hafaz mengikut lagu ciptaan sendiri.
Sebagai contoh…matan Alfiyyah Ibnu Malik yang masyhur dalam bidang Nahu dan Sarf,kita dapati ia menggunakan bahar ar-rajz at-tam(mustaf’ilun 6 kali).Jadi ia sesuai dihafaz mengikut irama "enjit-enjit semut”atau “air pasang dalam surut pukul lima,nyonya bangun pagi siram pokok bunga” dan banyak lagi…
Kalau qasidah yang akan dihafaz selari dengan bahar al-basit at-tam(mustaf'ilun fa'ilun 4 kali),maka antara rentak lagu yang sesuai dengan bahr ini ialah irama “Ya Robbi bil Mustofa balligh maqosidana..” dendangan Saudara Haddad Alwi(album Cinta Rasul).
Kalau ada syi'ir yang berwazankan bahar al-wafir al-majzuk,maka antara irama yang sesuai bagi bahar ini ialah lagu(sepohon kayu daunnya rimbun,di pondok kecil,tolong kami bantu kami kami anak yatim piatu dll )...Semua irama yang masyhur ini , kita puas dengar dan hafal ketika menikmati zaman tadika dan sekolah rendah suatu masa dahulu.Betul tak?....
IN SYA ALLAH ,di pertemuan yang entah bila waktunya, saya akan berkongsi dengan anda lagu-lagu yang pernah kita dengar di Malaysia untuk dipraktikkan dalam menghafaz syi’ir mengikut bahar masing-masing beserta dengan kepentingannya.Doakan ye…!Amin Ya Rabb….
Tiada ulasan:
Catat Ulasan